Hoewel jongeren en jongvolwassenen tussen 15 en 39 jaar wereldwijd slechts 5% van het totaal aantal kankerpatiënten vertegenwoordigen, neemt het aantal kankerdiagnoses in deze groep toe. De Week van de Jongvolwassene met Kanker focust op de rol van werkgevers. Lees in dit artikel hoe je als werkgever het verschil maakt door getroffen jonge medewerkers een veilige en flexibele werkomgeving te bieden.
Wanneer het leven plots verandert
Anouk had net haar diploma behaald en keek vol vertrouwen naar de toekomst. In de zomer zou ze een reis door Europa maken en in de herfst kon ze starten als beleidsmedewerker. Ze had samen met haar partner een huis gekocht en droomde van een gezin.
Maar nog voor Anouk in haar eerste job kon starten, kreeg ze de diagnose schildklierkanker. Dat bracht existentiële vragen met zich mee: zou ze de nodige energie hebben voor die eerste job? Zou ze haar facturen en lening kunnen betalen?
Anouks situatie is helaas niet uitzonderlijk. Jongvolwassenen zijn de enige bevolkingsgroep waarbij het aantal kankergevallen tussen 1995 en 2020 is gestegen. In een levensfase vol verandering – eerste job, zelfstandig wonen, toekomstplannen – heeft kanker een enorme impact op het mentaal welzijn.
Waarom werkgevers een cruciale rol spelen
Jongvolwassenen hebben vaak nog geen financiële buffer, stabiele loopbaan of netwerk om op terug te vallen. De ziekte verstoort niet alleen hun gezondheid, maar ook hun studie, werk, relaties en toekomstbeeld.
Als werkgever kan je het verschil maken door een werkomgeving te creëren waarin deze jongeren zich gesteund voelen, tijdens hun ziekte én bij hun re-integratie.
Een doordachte aanpak biedt niet alleen individuele steun, maar bevordert ook duurzame inzetbaarheid, open communicatie en een gezonde werkcultuur.
Van preventie tot herstel: 5 manieren om jonge werknemers met kanker te ondersteunen
1. Stimuleer een gezonde levensstijl en bewustzijn
Heel wat jongeren hebben nog geen vaste huisarts en gaan niet snel met gezondheidsklachten naar de dokter. Hierdoor worden ziektes soms laattijdig vastgesteld.
Als werkgever kan je:
- sensibiliseren rond preventieve gezondheidszorg (zoals uitstrijkjes vanaf 21 jaar, HPV-vaccin en hepatitis B-vaccin);
- gezondheidspromotie integreren op de werkvloer (bijvoorbeeld sport tijdens de middagpauze, gezonde snacks, tips rond mentaal welzijn);
- leidinggevenden trainen om signalen van overbelasting of gezondheidsproblemen te herkennen.
2. Bouw aan een cultuur van vertrouwen en psychologische veiligheid
Jonge professionals durven gezondheidsproblemen niet altijd te benoemen uit angst voor negatieve gevolgen. Ze scheppen liever het beeld dat ze sterk en ambitieus zijn.
Als werkgever kan je tonen dat zorg dragen voor jezelf geen teken van zwakte is, maar net een essentiële vaardigheid. Denk aan:
- flexibele werkuren of thuiswerk voor medische afspraken;
- rustmomenten stimuleren (bv. voor ademhalingsoefeningen of een korte wandeling);
- open gesprekken over werkdruk en welzijn aanmoedigen.
3. Beperk psychosociale belasting en werkstress
Chronische stress beïnvloedt het immuunsysteem en verhoogt ongezonde copingstrategieën zoals roken, overmatig drinken of eetbuien. Dit vergroot op lange termijn het risico op gezondheidsproblemen.
Via risicoanalyses en welzijnsenquêtes breng je stressfactoren in kaart. Externe experten zoals preventieadviseurs of welzijnscoaches kunnen hierbij extra ondersteuning bieden, zeker bij jonge medewerkers die (recent) ziek zijn geweest.
4. Versterk sociale steun en verbondenheid
Jongvolwassenen met kanker voelen zich vaak eenzaam. Hun leeftijdsgenoten kunnen zich niet altijd inleven in hun situatie, en hun sociaal leven valt stil door behandelingen of vermoeidheid. Nochtans is sociale steun cruciaal voor het herstel.
Als werkgever kan je hun gevoel van verbondenheid versterken door:
- buddy-systemen of peer-supportgroepen op te zetten;
- welzijnsambassadeurs aan te duiden binnen teams;
- veilige ruimtes te voorzien voor gevoelige gesprekken of het uitwisselen van ervaringen.
5. Zorg voor een mensgerichte terugkeer met Cancer Care Compass
Re-integratie na kanker is geen evident proces. Jongeren hebben specifieke noden rond:
- het combineren van werk met herstel en nazorg;
- zorgen over vruchtbaarheid, gezinsplanning of relaties;
- emotionele thema’s zoals identiteit, angsten of zelfbeeld.
Cancer Care Compass is een internationaal programma dat jonge medewerkers en hun leidinggevenden begeleidt in dit proces, via:
- individuele re-integratiecoaching;
- emotionele en praktische ondersteuning;
- tools en tips voor teamleiders die begrip en balans bevorderen.
Met de hulp van gespecialiseerde re-integratiecoördinatoren (CORAT) stel je een realistisch stappenplan op, afgestemd op de fysieke, mentale en professionele behoeften van de jongere.
Maak het verschil als werkgever
Kanker treft niet alleen het lichaam van jongvolwassenen, maar ook hun zelfbeeld, dromen en hun vertrouwen in de toekomst. Schaamte, onzekerheid en isolement kunnen het herstel bemoeilijken.
Als werkgever kan je het verschil maken voor deze jonge medewerkers. Investeer in preventie, mentale gezondheid en re-integratie en draag zo bij aan een inclusieve, gezonde en veerkrachtige werkomgeving.
Want echte zorg begint met luisteren, begrijpen en ondersteunen, zodat elke jonge medewerker opnieuw kan groeien, bloeien en dromen.